"Παιχνίδια" αποσυμβολισμών.....👀 Είναι το Halloween…. και τεκτονικό;

Οι Κέλτες, ένας λαός ρομαντικός, με τεχνίτες επιδέξιους και σοφούς γέροντες Δρυίδες, με ποιητές που έπαιζαν άρπα και πολεμιστές που παρά την αγριωπή τους όψη, πολεμούσαν για την αλήθεια και την αγάπη, δημιούργησαν ένα μύθο να κινείται, όπως τα αρχαία μυστήρια, ανάμεσα στο Φως και το Σκοτάδι, αυτόν του Halloween.

Όταν τελείωνε η εποχή της συγκομιδής γιόρταζαν το Samhain, ένα φεστιβάλ που διοργανώνονταν περισσότερο για να εξευμενίσουν την εποχή του σκότους, της περισυλλογής και της μνήμης, του χειμώνα που έρχεται,

Στο βαθύ σκοτάδι της πιο μεγάλης νύχτας οι Κέλτες πίστευαν ότι το πέπλο ανάμεσα στον κόσμο των ζωντανών και των νεκρών γινόταν λεπτότερο και οι ψυχές μπορούσαν έτσι να επιστρέψουν στη γη. Ήξεραν όμως πολύ καλά, από τους μύθους και τις αφηγήσεις των ποιητών τους γύρω από τη φωτιά, ότι μαζί με το καλό μπορούσε να περάσει και το κακό. Για να προστατευθούν λοιπόν, άναβαν μεγάλες φωτιές και φορούσαν μεταμφιέσεις, ώστε να απομακρύνουν τα κακά πνεύματα.

Με τη μετανάστευση των Κελτών, το έθιμο ταξίδεψε στην Αμερική και εξελίχθηκε στη γιορτή που γνωρίζουμε σήμερα — με τις κολοκύθες, τις στολές και τα τρομακτικά σύμβολα. Παρότι πλέον έχει αποκτήσει εορταστικό και ψυχαγωγικό χαρακτήρα, οι ρίζες του παραμένουν βαθιά συνδεδεμένες με την υπενθύμιση της θνητότητας και την επαφή με το υπερφυσικό. Στοιχεία που συναντάμε άλλωστε από την αρχή των χρόνων, όταν σε αρχαία μυστήρια και παραδόσεις ο θάνατος και η αναγέννηση αναπαριστώνταν συμβολικά μέσα από τελετουργίες που υπογράμμιζαν τον κύκλο της ζωής και της ψυχής.

Εδώ σαν σύμβολα και στοιχεία χαρακτήρα της γιορτής συναντάμε την κολοκύθα και τη νυχτερίδα. Η νυχτερίδα από τα αρχαία χρόνια συνόδευε τις τελετές του μεταίχμιου, εκεί δηλ. όπου ο ήλιος δύει και η νύχτα αρχίζει. Αρχικά βέβαια, κατά τη γιορτή του Samhain, οι φωτιές που άναβαν οι άνθρωποι προσέλκυαν έντομα, και τα έντομα τις νυχτερίδες· έτσι, έγιναν σιωπηλοί μάρτυρες της ένωσης δύο κόσμων.

Με τους αιώνες, οι άνθρωποι τις φοβήθηκαν, τις συνέδεσαν με μάγισσες και σκοτεινές δυνάμεις, μα στην ουσία παρέμειναν σύμβολο μετάβασης — όπως και η ψυχή που κινείται ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο, αναζητώντας μέσα στο σκοτάδι το δρόμο της στο φως.

Την άκρη στο δρόμο του αναζητά και ο Τζακ, ένας πονηρός μα και μέθυσος αγρότης που σύμφωνα με την ιρλανδική παράδοση κατάφερε να ξεγελάσει το Διάβολο και αυτός οργισμένος τον καταδίκασε σε δρόμο χωρίς τέλος και του απαγόρευσε την είσοδο και στην Κόλαση και στον Παράδεισο. Ο Τζακ έφτιαξε ένα μικρό φαναράκι και άρχισε την περιπλάνησή του. Αυτό έγινε σύμβολο για τους κατοίκους, οι οποίοι το σκάλιζαν σε κολοκύθες που έφερνε άφθονα η φθινοπωρινή σοδειά, για να απομακρύνουν τα κακά πνεύματα και να προστατεύσουν τα σπίτια τους από περιπλανώμενες ψυχές, όπως αυτή του Τζακ.

Στην Ελλάδα σήμερα, η αυξανόμενη δημοτικότητά του Halloween προκαλεί ενδιαφέρουσες συζητήσεις για το πώς τέτοιες γιορτές αλληλεπιδρούν με τις δικές μας παραδόσεις και πνευματικές αξίες και ίσως τα σύμβολα, οι κοσμικότητες και τα πάρτυ να μας δημιουργούν την αίσθηση του ξένου, του διαφορετικού. ‘Όμως, το Halloween μας υπενθυμίζει κάτι διαχρονικό, διαπολιτισμικό και ιστορικά και φιλοσοφικά κοινό: πως το φως και το σκοτάδι δεν είναι αντίπαλοι, αλλά δυο όψεις του ίδιου κύκλου. Και πως η αληθινή γνώση, όπως και η αληθινή όραση, γεννιέται όχι στο απόλυτο φως — αλλά στην επίγνωση του σκότους.

Μέσα από αυτές τις συνειδητοποιήσεις, μήπως το Halloween είναι … και τεκτονικό;!