Τι είναι τελικά η ευτυχία;

Μια ειδική συσκευή τεχνολογίας του μέλλοντος υπόσχεται να σου προσφέρει όποια εμπειρία αναζητάς. Θες να γίνεις συγγραφέας, μάγειρας, να ζεις σε κοινόβιο; Αυτή η μηχανή θα σε έκανε να πιστέψεις ότι αυτό που θες συμβαίνει πραγματικά, ενώ εσύ βρίσκεσαι ξαπλωμένος και με ηλεκτρόδια στο κεφάλι σου. Θα διάλεγες την κανονική σου ζωή ή αυτήν την σίγουρη ευτυχία αφού όσο είσαι συνδεδεμένος θα πίστευες ότι όλα αυτά είναι αληθινά;

Η φιλοσοφική του σημασία: Τι είναι τελικά η ευτυχία; Πολλοί μεγάλοι φιλόσοφοι προσπάθησαν να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα, αναρωτούμενοι αν η ευτυχία είναι κάτι περισσότερο από την ευχαρίστηση και την ηδονή; Διαισθητικά φαίνεται η ευχαρίστηση να είναι αρκετή για την ευτυχία και η θέση αυτή ονομάστηκε “Ηδονισμός”. Aλλά το παραπάνω πείραμα αμφισβητεί αυτή την ιδέα. Αν ήταν αρκετή η ηδονή θα απαντούσες σίγουρα ναι στο παραπάνω ερώτημα. Αλλά οι περισσότεροι από εμάς διστάζουμε. Αυτό, σύμφωνα με τον Nozick, γιατί θέλουμε περισσότερα από την ζωή μας. Έχουμε στόχους, όνειρα, φιλοδοξίες και το να είσαι συνδεδεμένος με ένα μηχάνημα, χωρίς να προσπαθείς για αυτά δεν φέρνει κανένα αίσθημα ικανοποίησης. Και από ότι φαίνεται η ευτυχία μπορεί να προκύψει μόνο μέσα από την προσπάθεια τελικά για κάτι, παρά από μια απλή στιγμιαία ηδονή.

Πηγή: R. Nozick (1974) “Anarchy, utopia and the state”