top of page

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ

PRC.png

Αν και έχουμε εισέλθει στον 21ο αι., οι προσδοκίες που εναποτέθηκαν σε αυτή την εποχή για ένα κόσμο αρμονίας και προόδου απέχουν πολύ από το να είναι πραγματικότητα σε επίπεδο πολιτισμού, αξιών και γενικότερα πνευματικής εξέλιξης. Ταυτόχρονα η τεχνολογική πρόοδος -αν και αναδύει συνεχώς τα επιτεύγματα της- τυγχάνει χρήσης και αντιμετώπισης που επαναφέρει στο προσκήνιο κοινωνικά φαινόμενα και πνευματικές οπισθοδρομήσεις προηγούμενων εποχών. Ιδανικά θα έπρεπε να συμβάλλει σε μια δημιουργική και εξελικτική θεώρηση του ρόλου του κάθε ανθρώπου, σε ένα κόσμο που πλέον τα γεωγραφικά και συνάμα κοινωνικά και πολιτισμικά όρια διευρύνονται και ταυτόχρονα εμπλουτίζονται με νέες προκλήσεις γνώσεων και αξιών, οι οποίες απαιτούν νέες θεωρήσεις και προσεγγίσεις.
 
Σε μια εποχή σαν και αυτή όπου η ελεύθερη, αναλυτική και κριτική σκέψη δεν ενθαρρύνεται να αναπτυχθεί και να διευρύνει τους ορίζοντες της, ο ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ (PRC Philosophical Research Circle) έχει σαν σκοπό να παράσχει το κατάλληλο περιβάλλον, καθώς και τα απαιτούμενα ερεθίσματα (σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο) για μια τέτοια εξερεύνηση, υπό το διακριτικό πλαίσιο των τεκτονικών αρχών. Καλλιεργώντας τον δημιουργικό διάλογο και την γέννηση ερωτημάτων και αποριών – σε μια απόπειρα υπέρβασης της παραδοσιακής εκπαίδευσης, σε γνωσιολογικό και κοινωνικό επίπεδο που ο καθένας μας έχει λάβει- να προσφέρει το κίνητρο για μια «προσωπική αφύπνιση» του κάθε συμμετέχοντα και μια νέα θεώρηση της θέσης του και της αλληλεπίδρασής του με τον κόσμο, του οποίου αποτελεί αναπόσπαστο συστατικό.

Ένας κύκλος συζήτησης και έρευνας που είναι ανοικτός σε Τέκτονες και μη Τέκτονες και ο οποίος προβλέπεται να συνεδριάζει διαδικτυακά 2 φορές ετησίως σε περιμένει να συμμετέχεις!

συναντήσεις

επόμενη συνάντηση:
Δεκέμβριος 2025

20/11/2022

Ελεύθερη Βούληση. Πραγματικότητα ή Ψευδαίσθηση;

Από την αυγή του 18ου αιώνα έως την εποχή της Κβαντικής Φυσικής στον 21ο αιώνα το φλέγον ερώτημα κατά πόσο υπάρχει ή όχι η ελεύθερη βούληση (ή αλλιώς αυτοβουλία) στον άνθρωπο, εξακολουθεί να προβληματίζει τους διανοούμενους και τους επιστήμονες.
Ερώτημα που αρχικά οριοθετήθηκε στη σφαίρα της φιλοσοφίας, στη συνέχεια απασχόλησε την ψυχολογία, την ιατρική και τις επιστήμες της διοίκησης (κυβερνητική, πολιτική, κ.λπ.), ενώ πρόσφατα και την Νευροεπιστήμη (με την άνθηση –και άνοδο της εκτενούς μελέτης του εγκεφάλου).
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο θα ανταποκριθούμε στην απάντηση, μπορεί να αλλάξει ριζικά κάθε πτυχή της ανθρώπινης ύπαρξης. Πώς κυβερνάμε, πώς συμπεριφερόμαστε σε έναν άνθρωπο, τί σημαίνει δικαιοσύνη, ποιός έχει δικαιώματα και τί δικαιώματα, τί είναι ηθική, τί είναι αλήθεια, τί μπορούμε και τί επιτρέπεται να κάνει ο ένας στον άλλον; …

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΒΟΥΛΗΣΗ.jpg

26/11/2023

«Η ατομική ευθύνη ως μοχλός στο κοινωνικό γίγνεσθαι και ο ρόλος της στην κινητοποίηση για αλληλεγγύη»

Ως πολιτικά όντα -με τον Πλατωνικό ορισμό-, ζώντας στην ίδια πολιτεία, το πρόβλημα που προκύπτει για έναν, θα επηρεάσει αναπόφευκτα το σύνολο, καθιστώντας το, εν δυνάμει πρόβλημα όλων.
Στη χώρα μας τα πρόσφατα ακραία γεγονότα και τα καιρικά φαινόμενα με τις καταστροφές που δημιούργησαν, αποτέλεσαν αφορμή για την εκδήλωση ενός τεράστιου κύματος αλληλεγγύης πολιτών, οι οποίοι, τόσο με χρήσιμους πόρους όσο και με αυτοθυσία, έσπευσαν να βοηθήσουν τους πληγέντες.
Αρκεί η αλληλεγγύη -ως αποτέλεσμα του αισθήματος της ατομικής ευθύνης- για να κινητοποιήσει τις πράξεις μας και να δημιουργήσει μηχανισμούς που θα τονίσουν την ακμή και πρόοδο του κοινωνικού συνόλου; Μπορούν οι καλές προθέσεις και η ανάγκη/τάση ορισμένων για αγαθοεργία να ενεργοποιήσει τις ποιότητες που όλοι οι άνθρωποι -χωρίς καμία εξαίρεση- κατέχουν και να δημιουργήσουν πράξεις καλοσύνης υψηλής αξίας, χωρίς απαραίτητα να κοστίζουν ακριβά;
Πώς επιτελείται η μεταμόρφωση του αμέτοχου θεατή (bystander) σε έναν δυναμικό ενεργό πολίτη (withstander); Πώς από την αταξία της μεμονωμένης δράσης δημιουργείται -δια της "ισχύος εν τη ενώσει"- δυναμική και τάξη μέσα στην αταξία του χάους που προκαλεί ένα αιφνίδιο γεγονός;

ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ.jpg

08/12/2024

"Το λάθος δεν είναι πραγματικό εμπόδιο, αλλά ο τρόπος με τον οποίο μαθαίνουμε και ωριμάζουμε"

Το λάθος είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Όσο κι αν προσπαθούμε να το αποφύγουμε, πάντα θα εμφανίζεται ως απρόσκλητος επισκέπτης. Όμως, αυτός ο
επισκέπτης φέρνει μαζί του δώρα, τα οποία συχνά παραβλέπουμε. Κάθε φορά που κάνουμε λάθος, μαθαίνουμε κάτι νέο για τον εαυτό μας και τον κόσμο, γεγονός που
προωθεί την προσωπική μας ανάπτυξη.
Τι είναι το λάθος; Πώς μας επηρεάζει και ποιον ρόλο παίζει στη ζωή μας; Αυτές είναι οι ερωτήσεις που θα μας οδηγήσουν σε μια βαθύτερη κατανόηση της έννοιας του λάθους.
Είναι το λάθος όντως κάτι αρνητικό ή μήπως αποτελεί σημαντικό εργαλείο μάθησης και εξέλιξης; 

ΛΑΘΟΣ.jpg

07/12/2025

"Εθισμός στη βία. Στις σκιές της ανθρώπινης ύπαρξης"

"Η βία, είτε φυσική είτε ψυχική, είναι μια αναζήτηση της ταυτότητας και του νοήματος. Όσο λιγότερη ταυτότητα, τόσο μεγαλύτερη βία".

Μάρσαλ Μακ Λούαν,

Καναδός επικοινωνιολόγος (1911-1980)

 

Ο εγκέφαλός μας μοιάζει πολύ με ένα απάτητο δάσος. Είναι γεμάτος "δέντρα"-δενδρίτες με επιστημονικό όρο- οι οποίοι επικοινωνούν μεταξύ τους.

Κάθε πληροφορία γίνεται αφορμή για την χάραξη οδών πληροφορίας με αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας να νιώθουμε, να σκεφτόμαστε, να συμπεριφερόμαστε και να επαναλαμβάνουμε ξανά και ξανά ό,τι μεταφέρει η πληροφορία. Έτσι μαθαίνουμε, απομνημονεύουμε και στη συνέχεια πράττουμε.

Ένας από τους αρχαιότερους εθισμούς είναι ο εθισμός στη βία. Όποιο βιβλίο ιστορίας και να ανοίξουμε δεν θα διαβάσουμε κάτι διαφορετικό από πολέμους, αιματοχυσίες.

Γιατί μας εκπλήσσει λοιπόν σήμερα τόσο πολύ η βία; Γιατί μας κάνει τόση εντύπωση το ότι έφηβοι και ενήλικες υιοθετούν ακραίες της μορφές; Και γιατί μέσα σε ένα λεπτό έχουμε ξεχάσει(;) αυτή την πληροφορία και συνεχίζουμε ό,τι κάναμε;

ΕΘΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΒΙΑ.png

14/05/2023

Το φαινόμενο του εκατοστού πιθήκου. Ο Μύθος της Κρίσιμης Μάζας.

«Ποτέ μην αμφιβάλλεις ότι μια μικρή ομάδα σκεπτόμενων, αφοσιωμένων πολιτών μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. 
Για την ακρίβεια, αυτό είναι το μόνο πράγμα που συνέβαινε ανέκαθεν»
Margaret Mead

Ποια είναι λοιπόν αυτή η "κρίσιμη μάζα", πυρήνας υποστηρικτών που θα εμποδίσουν ή θα ενθαρρύνουν το καινούργιο να έρθει; Τί είναι αυτό που μας εμποδίζει να αφήνουμε τις παλιές ιδέες; Τί είναι αυτό που εμποδίζει μια νέα ιδέα, όπως η διάψευση της θεωρίας, από το να διαδοθεί; Και το πιο σημαντικό, πόσο έτοιμοι είμαστε να δεχτούμε ότι οι ιδέες μας δεν είναι αληθείς; Είμαστε άραγε έτοιμοι να ερευνήσουμε αν τα πιστεύω μας επαληθεύονται;

314347242_2100287407026146_3809006714044358152_n.jpg

26/05/2024

«Ο Λαβύρινθος του Λογισμού. Από το λογικό ως το αυθαίρετο συμπέρασμα»

«[…] ἀταλαίπωρος τοῖς πολλοῖς ἡ ζήτησις τῆς ἀληθείας, καὶ ἐπὶ τὰ ἑτοῖμα μᾶλλον τρέπονται».
Θουκυδίδης, Ἱστορίαι 1, 20-22
 
Από την αυγή του πολιτισμού ο άνθρωπος αναζητά συνεχώς μια εξήγηση όσων, από τον κόσμο που τον περιβάλλει, του είναι ακατανόητα.
Στην αναζήτηση αυτή, συχνά δίνει μια ικανοποιητική απάντηση, είτε μέσα από μια προσωπική ή και συχνά συλλογική φαντασιακή μυθοπλασία, -σαν επιλογή "εύκολα εύπεπτου" συλλογισμού απευθυνόμενου σε πρωτογενή ένστικτά και συναισθήματα-, χωρίς να απαιτείται η μεθοδική αξιολόγηση της.  
Στη σύγχρονη εποχή, η πρόοδος των επιστημών και η πρόσβαση στην πληροφορία, επικουρούμενες από την διάδοση της παιδείας, προσφέρουν γνώσεις και πρακτικές που στο παρελθόν παρέμεναν δυσπρόσιτες, ως «εν κρύπτη», εφόδια επιστημονικής μεθόδου κι Ορθού Λόγου, με τα οποία  -εν δυνάμει-  ο σύγχρονος άνθρωπος είναι εξοικειωμένος.  Όμως, η επιλογή μιας απάντησης που δεν απαιτεί κόπο, καθιστά την ρήση του Θουκυδίδη παραδόξως επίκαιρη.
Στην εισήγηση του θέματος και στη συζήτηση που θα ακολουθήσει στόχος είναι η ανίχνευση των μηχανισμών και τις αιτιών τους, τις οποίες ακολουθούμε στη συλλογιστική μας, ως οδηγό στο λαβύρινθο που περιβάλλει η αναζήτηση της «εν κρύπτη» απάντησης.

Ο λαβυρινθος του λογισμου.jpg

25/05/2025

"ΜΙΜΗΤΙΣΜΟΣ: Η φωτεινή και η σκοτεινή πλευρά του παραδείγματος"

«"[…]μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας" - Η φωτεινή και η σκοτεινή πλευρά του παραδείγματος»


Στην αρχαία Ελλάδα, η μίμηση ήταν αντίληψη που διέπει τη δημιουργία, μέσω της αντιστοιχίας με τον φυσικό κόσμο, ο οποίος γίνεται αντιληπτός ως πρότυπο ομορφιάς, αλήθειας και αρμονίας.

Είναι φυσιολογική διαδικασία της εκμάθησης και παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και στην αλληλεπίδραση των μελών μιας κοινωνίας και ειδικά τους εφήβους όντες στα πρώτα βήματα της ζωής τους.

Στην εποχή μας, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν αναδείξει διάφορες προκλήσεις (challenges) που επηρεάζουν τη συμπεριφορά των χρηστών, είτε με θετικό είτε με αρνητικό τρόπο.

Η μηχανική αντιγραφή, χωρίς αξιολόγηση και κριτική διάθεση, στοιχείων ενός προσώπου ή μιας συμπεριφοράς συχνά αλλοτριώνει και ετεροκατευθύνει σε προκλήσεις με δυνητικά επικίνδυνες συνέπειες, σε αντίθεση με προκλήσεις που οδηγούν στην ευαισθητοποίηση και στη δημιουργία γέφυρας μεταξύ των ανθρώπων.

Με αφορμή τον εφηβικό μιμητισμό θα προσπαθήσουμε να εξερευνήσουμε τις πτυχές του φαινομένο, με στόχο  η επόμενη πράξη μίμησής μας ή παραδείγματος μας προς μίμηση να είναι εκείνη που θα εμπνεύσει και θα στηρίξει κάποιον άλλον, για να χτίσουμε ένα κόσμο όπου η πρόοδος και η εξέλιξη βρίσκονται στο επίκεντρο. 

Untitled-1-1.png
bottom of page